آیه تحویل قبله

از دانشنامه‌ی اسلامی

به آیه 144 سوره بقره/2 كه تغییر قبله از بیت‌المقدس به كعبه را اعلام داشته، «آیه تحویل قبله» مى‌گویند.

برخى آن را آیه قبله گفته‌اند: «قَد نَرى تَقلُّبَ وَجهِكَ فِى‌السَّماءِ فَلنُولِّينّكَ قِبلَةً تَرضَلها فَولِّ وَجهَكَ شَطرَالمسجدِالحَرامِ...»

در شأن نزول این آیه آمده است كه پیغمبر صلى الله علیه و آله تا هفده ماه پس از هجرت، به سوى مسجدالاقصى نماز مى‌خواند. یهودیان مى‌گفتند: محمد قبله‌اى نداشت تا آن‌كه ما به او آموختیم و از این ‌كه مسلمانان قبله‌اى نداشتند، آنان را سرزنش مى‌كردند.

رسول خدا صلى الله علیه و آله از این موضوع آزرده خاطر بود؛ به طورى كه در تاریكى شب بیرون مى‌آمد و سر به سوى آسمان مى‌كرد و انتظار نزول وحى در این باره را داشت. روزى (شعبان سال دوم هجرت) در مسجد بنى‌سلمه نماز ظهر مى‌خواند كه این آیه در بین نماز نازل شد و قبله تغییر یافت و این مسجد به ذوقبلتین شهرت یافت.

پانویس

  1. الاتقان، ج‌ 1، ص‌ 41؛ غرائب القرآن، ج‌ 4، ص‌ 307؛ المیزان، ج‌ 1، ص‌ 329.
  2. الاتقان، ج‌ 2، ص‌ 52‌.
  3. تفسیر اثنى عشرى، ج‌ 1، ص‌ 279؛ الصافى، ج‌ 1، ص‌ 199.

منابع

  • علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص377.
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن